NỘI DUNG VỤ ÁN VÀ QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT
Ông Hoàng Xuân Trường (Nguyên đơn) trình bày:
Lối đi hiện tranh chấp có diện tích 150m2 nằm trong 347m2 đất vườn gia đình ông được cấp từ năm 1955, gia đình ông trồng chuối và làm mọi nghĩa vụ đối với Nhà nước.
Năm 1994, gia đình ông được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với tổng diện tích là 4.702m2, trong đó có 347m2 đất vườn nêu trên. Do điều kiện ông chưa quy hoạch được đất ở, ông Lê Văn Đa (Bị đơn) ngang nhiên đổ đất lên vườn nhà ông làm lối đi, ông có giải thích nhưng ông Đa không nghe.
Ngày 11-8-2011, ông xây quy hoạch vườn hết 450 viên gạch, 04 bao xi măng, tiền công xây hết 470.000 đ, ông Đa đã dùng búa đập đổ đoạn tường cao 02m, dài 1,5m và chửi bới ông. Ông đã báo chính quyền địa phương. Chính quyền xã đã họp nhiều lần và đều kế luận: nhà và đất của gia đình ông được cấp và quản lý không có lối đi nhưng ông Đa không chấp nhận.
Sát cạnh nhà ông Đa về phía Tây có lối đi ra đường cái lớn nhưng ông Đa vẫn đổ đất lên vườn nhà ông lấy lối đi.
Vì vậy, ông yêu cầu Toà án bảo vệ quyền lợi đất đai cho ông và buộc ông Đa phải bồi thường thiệt hại vì hành vi đập phá tường rào của gia đình ông.
Ông Lê Văn Đa (Bị đơn) thì cho rằng:
Ông có miếng đất ông cha để lại. Năm 1990 ông xây nhà và đi lại bằng lối đi hiện tranh chấp.
Năm 2010, ông đổ đất lên lối đi thì ông Vũ ( cha ông Trường) ngăn cản.
Năm 2011, ông Vũ xây tường, ông đã báo với chính quyền nhưng ông Vũ vẫn tiếp tục xây nên ông phải đập thì mới có lối đi.
Đây là lối đi chung của xóm và là lối đi duy nhất của nhà ông nên ông không chấp nhận yêu cầu của ông Trường.
QUÁ TRÌNH GIẢI QUYẾT
Tại bản án dân sự sơ thẩm số 222/2013/DS-ST ngày 10-9-2013, Tòa án nhân dân huyện Quế Võ tuyên xử:
Xác nhận diện tích 4.702m2 đất tại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 559 ngày 26 - 01- 1994 cấp cho ông Hoàng Xuân Trường, trong đó có 347m2 đât thổ cư là thuộc quyền sử dụng của gia đình ông Hoàng Xuân Trường.
Buộc ông Lê Văn Đa và bà Hoàng Thị Thuý phải liên đới bồi thường cho ông Trường 202.800đ.
Sau đó, ông Lê Xuân Đa kháng cáo.
Tại bản án dân sự phúc thẩm số 15/2014/DS-PT ngày 24-01-2014, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh tuyên xử:
Giữ nguyên quyết định của bản án sơ thẩm.
NHẬN ĐỊNH CỦA LUẬT SƯ
Lối đi tranh chấp nằm trong diện tích 347m2 đất vườn nhà ông Trường. Gia đình ông Trường sử dụng mảnh vườn này từ năm 1955 để trồng tre. Năm 1994, ông Trường được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với 4.702m2, trong đó có mảnh vườn nêu trên, không có tranh chấp gì.
Ông Đa thừa nhận năm 1989 ông lấy vợ và ra ở riêng, lúc đó ông mới xây nhà và sử dụng lối đi hiện tranh chấp (BL 13). Trước đó ông Đa sống cùng cha mẹ, khi anh em trưởng thành, cụ Phiếu (cha ông Đa) chia đất cho các con nhưng không dành một lối đi chung, ông Đa ở phía trong không có lối đi nên đã đi qua vườn nhà ông Trường. Gia đình ông Trường ngăn cản nhưng ông Đa vẫn đi. Năm 2011, gia đình ông Trường xây tường bao quanh vườn thì ông Đa đập đoạn tường chắn lối đi có chiều cao 02m, chiều dài 1,5m.
Ông Đa cho rằng lối đi tranh chấp là lối đi chung của xóm đã có từ năm 1960 nhưng ông không có chứng cứ chứng minh. Chính quyền địa phương khi hòa giải đã chiếu theo bản đồ không thấy thể hiện lối đi và kết luận vườn nhà ông Trường được cấp quản lý và sử dụng không có lối đi, gia đình ông Đa muốn sử dụng lối đi này phải thỏa thuận với gia đình ông Trường (BL 7,8).
Ông Trường khởi kiện yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền lợi đất đai và buộc gia đình ông Đa phải bồi thường vì đã phá tường nhà ông là có cơ sở. Tòa án các cấp đã xác nhận diện tích đất 4.702m2 nằm trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số 559 cấp ngày 26-01-1994 thuộc quyền sử dụng của gia đình ông Trường và buộc vợ chồng ông Đa, bà Thúy phải bồi thường cho ông Trường 202.800đ là có căn cứ.
Phía ông Đa trong quá trình giải quyết vụ án không có yêu cầu phản tố yêu cầu ông Trường mở cho gia đình ông một lối đi. Do vậy, nếu gia đình ông Đa ngoài lối đi qua vườn nhà ông Trường không còn lối đi nào khác thì có thể yêu cầu ông Trường mở cho gia đình ông lối đi bằng một vụ kiện dân sự khác.